مدرسه در مزرعه روستای عزیزک جلسه هفتم

بسمه تعالی

 برنامه ترویجی مدرسه در مزرعه((ffs روستای عزیزک

مربوط به پروژه مدیریت جامع آب و خاک البرز

                                      جلسه هفتم            8/3/1387

جلسه هفتم مدرسه در مزرعه روستای عزیزک با حضور  مهندس سلیمانی ،مهندس طبری و کارشناسان ناظر برنج

روستای عزیزک در مزرعه آقای قدیر سید حسین پور که با مشکل کرم برگخوار مواجه بود آغاز گردید . ایشان از

تعدد برگخوارها در مزرعه خود و آلودگی  بوته ها و از تصمیم خود در سمپاشی مزرعه صحبت کرد. مهندس طبری با اظهار به اینکه در  15 روز بعد از نشا ، برنج ایشان نیاز به سمپاشی نخواهد داشت . با توجه به ابری بودن هوا ، و اوج فعالیت برگخوار ها بهتر است کشاورز در زمین اقدام به از بین بردن بوته های الوده یا پنجه های آلوده به کرم کند. اصولا توصیه به سمپاشی علیه برگخوار برنج در خرداد ماه انجام نمی گیرد. کما اینکه آستانه ء اقتصادی خسارت برگخوار هنوز مشخص نشده است.

کرم برگخوار به آفتاب حساس است و با تابش آفتاب و گرمی هوا به طرف پایین گیاه حرکت کرده واز فعالیت خسارت زای ان کاسته شده و از بین میرود.

توضیح درباره کرم سبز برگخوار:

پروانه های ماده دارای رنگ روشن بوده و لکه های تیره رنگی در ابتدا ، وسط و انتهای بال جلویی آن وجود دارد لاروها دارای رنگ سبز علفی بوده ، شفیره ها سبز رنگ و به تدریج به رنگ قهوه ای در می آیند. این آفت

زمستان را به صورت شفیره در غلاف ، بقایای گیاهی و یا  روی خاک می گذرانند تخمها در اواخر اردیبهشت ماه در مدت 5 تا 6 روز تفریخ می شوند و با تا زدن رگبرگ اصلی ، رگبر گی که پهنک آن خورده شده است ، محفظه ای ایجاد می کند و در آنجا تبدیل به شفیره می شوند . لاروها در ساعات خنک روز و یا در هنگام شب از برگ ها تغذیه می کند به طوری که تمام پارانشیم برگ را خورده  و تنها یک رگبرگ باقی می گذارند. دوره شفیرگی در اردیبهشت ماه 4 تا 6 روز است .

معمولا کشاورزان برای مبارزه از سم کارباریل با فرمولاسیون 85%WP به میزان 2 تا 3کیلوگم د ر هکتار

                       استفاده می کنند. ( در برخی از شرایط با دز های 1 در هزار بخوبی کنترل می شوند)

      و نیز میتوان از سمپاش های 20 لیتری استفاده نمود که با فشار شدید آب موجب پارگی پوست برگخوار( که بسیار نازک و ظریف است)حتی در سنین بالا میشود. و جمعیت آن را کنترل می کند .

آقای مصطفی شیخ تبار کشاورزی است که در زمین شالیزاری خود مشکل عدم پنجه دهی مطلوب شالی را داشت و حتی ذکر می کند که نشا های زمین خود را ازخزانه اش که در زمینهای مرغوب ترگرفته است برای نشا به این زمین می آورد.

ایشان از پتاس و روی و حتی کود های ریز مغذی ( کود های مخصوص محلول پاشی روی ساقه و برگ  برنج که علاوه بر پتاس ، فسفر و اوره  دارای عناصر کم مصرف و ضروری  برنج می باشند مانند : آهن ، روی ، منگنز،

مولیبدن ، منیزیم و...) استفاده نمی کنند. البته برای  این زمین آزمون خاک نیز انجام نشده است.

توصیه به مصرف کود های فسفر و پتاس و روی  شده است زیرا یکی از دلایل مهم عدم پنجه زنی برنج نبودن این عناصر به میزان لازم در کنار عناصر ضروری دیگر است.

با نگاهی به مزرعه ء ایشان و مشاهده برگهای پایین که برنگ قهوه ای و در بعضی از بوته ها برنگ زرد دیده می شوند کاملا کمبود پتاس مشهود است.

با توضیح آقای مهندس سلیمانی بر ضرورت استفاده از پتاسیم در خاکهای زراعی ، آقای شیخ تبار مجاب به اسبفاده از این کود ها در برنامه تغذیه ای مزرعه خود شد.

کلرور پتاسیم کودی سریع الاثر است که بویژه در زمان سرک و همراه با  اوره نتایج مطلوبی بجای می گذارد.

 اما بهتر است که در زمینهایی که با مشکلات شوری آب و خاک مواجه اند از سولفات پتاسیم استفاده شود.

مناسب ترین زمان مصرف پتاسیم برای حداکثر جذب آن در سه مرحله

1 – زمان نشا کاری

2 – حد اکثر پنجه زنی

3-  زمان تشکیل خوشه در غلاف ( در این زمان نیز می توان از کود های میکرو یا ریز مغذی استفاده نمود )

با حضور در کنار زمین آقای سید رسول سید حسین پور و سید جلال میرسلیمانی نسبت به ضرورت استفاده از کود های گوگرد و سولفات روی توضیحاتی ارایه گردید.

مزرعه آقای سید رسول سید حسین پور نیز با مشکل تغذیه  ای مواجه بود و نیز بیماری جیبرلا .

بیماری جیبرلا نوعی بیماری قلرچی است که بافت داخلی ساقه برنج را مسدود می کند و مواد غدایی نمی تواند از راه ساقه به برگ و اندامهای گیاه برسد. و ساقه مجبور است از محل میانگره ای که مسدود است ریشکهایی زده

تا بتواند مواد غذایی را جذب نماید.

از علایم مشخصهء این بیماری در مزرعه ارتفاع بعضی از پنجه ها و وجود ریشه های نابجا در مین گرهء بالای ریشه اصلی است.

بهترین و آسان ترین راه پیشگیری از این بیماری قارچی ، ضدعفونی بذور برنج قبل از کاشت در خزانه اصلی با سموم قارچکش مانند : تیرام ، بنومیل و...

آقای ید ا.. یحیی نژاد کشاورز دیگر روستای عزیزک که در زمین خود از پتاس استفاده نمی کند.

دلیل ایشان اینست که در مزرعه ایشان از اردک استفاده می کند و کود ناشی از فضولات ای پرنده کفایت  می کند.

آقای مهندس سلیمانی با تمجید ایشان توصیه کردند که در زمین هایی که از اردک هم برای مبارزه با علفهای هرز و هم بعنوان کود مرغی استفاده می کنند ، اجبارا از پتاس استفاده نمایند . زیرا کود پرندگان دارای مقادیر پایین کود پتاسه است.

در بازدید از مزرعه آقای عباس سید حسین پور و نمونه برداری از سطح مزرعه توسط مهندس طبری لاروهای

پروانه تک نقطه ای برنج مشاهده شد .

مهندس طبری در رابطه با این آفت برگخوار که تفاوتهایی با کرم سبز برگخوار( نارنگا)  دارد، توضیحاتی به کشاورزان دادند.

علایم خسارت کرم سبز برگخوار برنج ( diffusa naranga) لارو تک نقطه ای برنج شبیه است اما از نظر رفتار ء تغذیه ای با هم تفاوت دارند. کرم سبز برگخوار فقط از پارانشیم برگ تغذیه می کند ولی تک نقطه ای از کل بوته برنج تغذیه می کند اعم از برگ و ساقه و حتی در زمان خوشه ، از خوشه و دانه.

رنگ بدن این پروانه قهوه ای خاکستری یا زرد خاکستری، بالهای رویی به رنگ خاکستری مایل به زرد تا قهوه ای روشن بوده و یک لکه کوچک سفید رنگ در روی آن کاملا مشخص است پروانه ها شب پرواز می باشد و تخم ها را به صورت دستجات 20  تا 80 عددی در محل چسبیدن برگ به  ساقه می گذارد .

لارو این آفت در روی ساقه های برنج قابل مشاهده هست و حتی تا پایان مرحله خوشه دهی نیز به فعالیت خود ادامه می دهد  بطوریکه از برگ و اندام های هوایی بوته برنج خصوصاً جوانه مرکزی تغذیه می کند و آنرا کاملاً از بین می برد. لاروهای کامل به رنگ سبز با نوار طولی در طرفین و یک نوار پشتی در وسط دیده می شود.

دوره نشو و نمای لارو به طور متوسط 30 تا 32 روز است این آفت از شاخ و برگ برنج تغذیه می نماید

و براثرتغذیه از حتی خود دانه موجب ریزش دانه می شود.

در مزرعه آقای سید حسین پور آقای مهندس طبری استفاده از سموم  بعلت  دلایل زیر توصیه نشد.

1-    تراکم در واحد سطح پایین بود

2-    لاروها سنین بالا هستند ( سن آخر)

3-    تغذیه را انجام دادند.( خسارت را زده اند.)

اگر جمعیت بالا و سن لارو پایین بود میتوانیم مبارزه شیمیایی انجام دهیم.

  مبارزه: چون شب پرواز است و نسبت به نور گرایش داردمی توان با استفاده از تله های نوری آنها را شکار

نمود . همچنین   پخش طعمه مسموم و یا گرد پاشی سوزانیـــدن و ازبین بردن علفهای هرزاطراف مزرعه در خرداد ماه و استفاده از سموم فسفره .

در ادامه با موافقت آقای سید حسین پور قرار شد در نیمی از زمین 1 هکتاری خود که بصورت ماشینی نشا شده است از کود های بیولوژیک نیتروکسین و بارور -2 استفاده نماید. که این مواد به میزان کافی در اختیار این کشاورز قرار داده شد. نیم دیگر بعنوان شاهد در کنار این زمین قرار دارد.

میزان سرک آن 50 گرم بارور – 2  و 2 لیتر نیتروکسین را در ظرفی ( ترجیحا 20 لیتری) مخلوط نموده و در مسیر آب ورودی به مزرعه مورد نظر قرار می دهند تا در سطح مزرعه پخش گردد.

هدف از این کار بررسی اثرات مصرف مواد بیولوژیک در مقابله با آفات و بیماری ها ست.

همچنین در مزرعه دیگری استفاده از  کود های بیولوژیک تریکو درمین و سوبتیلین نیز آزمایش خواهد شد.

کلاس ترویجی با غروب آفتاب و در ساعت  8:20 به اتمام رسید.

تهیه و تنظیم : مهندس محمد هادی قدمی

انتشار همزمان در سایت برنج ایران به نشانی:

www.berenge.com/Articles/ShowArticle.aspx?ArticleID=957

مدرسه در مزرعه روستای عزیزک جلسه ششم

بسمه تعالی

 برنامه ترویجی مدرسه در مزرعه((ffs روستای عزیزک

مربوط به پروژه مدیریت جامع آب و خاک البرز

                                      جلسه ششم            1/3/1387

در بعد از ظهر چهارشنبه در روستای عزیزک و در آیش طلنار کلاس ترویجی مدرسه در مزرعه به همراه

 جمع کثیری از کشاورزان وکارشناسان ناظر برگزار گردید.

ابتدا بنا به در خواست آقای عیسی میرکاظمی که در مزرعه خود از گسترش علف هرز آزولا و پوشاندن آب مزرعه ء  خود گلایه داشت آقای مهندس سلیمانی از کشاورزان خواست در مواجهه با این علف هرز ( جلبک)

در مراحل اولیه نسبت به جمع آوری آن اقدام کنند. راهکار دوم آبیاری تناوبی و خشکاندن مقطعی زمین شالیزاری برای سود بردن از آزولا به عنوان کود نیتروژنه ء آلی است. البته در مزارعی که تجهیز و نوسازی

شده اند و کنترل ورودی و خروجی آب آسان است بهتر می توان با آن مبارزه نمود

همچنین استفاده از آن به عنوان غذای دام ها ، مرغ ، اردک و... می تواند بسیار مفید باشد. کما اینکه در کشاورزی ارگانیک( نوعی از کشاورزی مدرن که در فرایند تولید از کود و سموم شیمیایی استفاده نمی شود)

استفاده از اردک در شالیزارها در کنترل غیر شیمیایی علفهای هرز و کمک به اقتصاد خانواده نقش مهمی ایفا می کند.

از آقای شعبان نتاج دیگر کشاورز روستای عزیزک  در باره دلیل استفاده از کودهای پتاسه سوال شد که ایشان

شادابی و رشد متوازن شالی ها را بویژه د راوایل  زمان خوشه دهی از دلایل استفاده از پتاس بر شمرد که ایشان از کود های پتاسه در پایه نیز استفاده می نمایند.

با توجه به کمبود کود سولفات پتاسیم در بازار از مهندس سلیمانی درباره مصرف کلرور پتاس پرسش شد که ایشان مصرف آن را در زمینهای شور جایز ندانسته و تاکید به مصرف سولفات پتاسیم نمودند. کما اینکه کود کلرور پتاسیم در زمینها یی که مشکل شوری ندارند ، بسیار موثر و مفید است.

کود کلرور پتاسیم برنگ جگری یا قهوه ای تیره در بازار موجود است

آقای میر کاظمی از اوره استفاده نمی کند حتی  در زمان وجین.

از دلایل آن استفاده از کود کامل در پایه ( کود کامل از درصدی از عناصر نیتروژن ، پتاس و فسفر تشکیل شده است) که خود دارای مقادیری اوره می باشد و استفاده از آب زمینهای بالا دست که کشاورزان شالیکار از بستن

مبادی ورودی و خروجی آب جلوگیری می کنند و موچب انتقال مواد و کحودهای مغذی به زمینهای پایین دست می شود.

قابل توجه است که درچند زمین روستای عزیزک که شرایط فوق وجود دارد کشاورزانی هستند که از ابتدای شالیکاری تا پایان برداشت از کود استفاده نمی کنند.

کشاورزی از چگونگی  تشخیص زمان مصرف کود ها سوال کردند.

مهندس سلیمانی یکی از راههای آن را بیان کردند و از یکی از کشاورزان خواستند که انرا در مزرعه اجرا نماید. ابتدا بوته ای را که انتخاب کردیم ، دستمان را بدور پنجه های  ( تمامی کوفر ها) آن گرفته و با همان حالت به طرف بالا می کشیم و بلند ترین پنجه را انتخاب کرده و آنرا از بقیه ء پنجه ها جدا می کنیم.

به قسمت بالای طوقه دست می زنیم ، اگر تخت بود ( یا پخ بود) کاری نداریم زیرا زمان کود دهی نیست و اگر گرد بود پس اوره و پتاس می خواهد یعنی به طرف زمان زایشی می رود. سپس ساقه آنرا از پایین شکافته و می بینیم که در بالای قسمت شکافته شده زایده ای  پر مانند تشکیل می شود( به طول 1 یا 2 سانتیمتر) . در این زمان اگر پتاس و اوره بزنیم بهترین جواب را می گیریم. چون مرحله آبستنی است.

سپس از آقای حسن نتاج خواست که  نحوه ء این نمونه گیری را اجرا نماید

آقای مهندس از کشاورزان درباره مبارزه با موش در مزارع سوال کردند.

آقای کریمتبار گفت که استفاده از سیب . زیرا بعد از خوردن آن لثه های موش نرم شده و از کارایی آن برای خسارت زدن به مزارع کاسته می شود.

استفاده از طعمه مسموم ، استفاده از سموم حشره کش فسفره و... راههای دیگری بود که کشاورزان عنوان نمودند. از آنجاییکه استفاده از سموم کلره مانند آندو سولفان که موجبات تخریب بیش از پیش موجودات و جانداران و مرگ بسیاری از گونه های مفید مزارع را سبب شده است ، دو فرمول ساده و کم هزینه دربارهء

مبارزه با ان  از جانب مهندس سلیمانی داده شد.

راه اول  1 استکان شکر سفید +  2 استکان گچ معمولی + مقداری نان ریز و خرد شده را مخلوط کرده و در چند ظرف جداگانه ریخته و در اطراف مزرعه به فواطل مختلف بگذارند.

راه دوم  ا استکان شکر  +  1 استکان آرد بو داده + 2 استکان گچ  + کنجد بو داده و له شده ( که بویش در آمده باشد) مخلوط کرده و همانند مورد بالا عمل می شود.

موش ها با بوییدن ای مواد از فواصل حتی 100 متری به طرف غذاها کشیده شده و با خوردن این مواد و بالطبع تشنگی پس از مصرف آن به خوردن آب مبادرت کرده و با خوردن آب، گچ در داخل بدن آنها سفت شده و آنها را از بین می برد. مهندس از کشاورزی مثال زد که تا 50 موش را به همین روش در مزارع خود از بین برده است . در پایان تعدادی از کشاورزان با یادداشت فرمول این کار کم هزینه، قرار شد که آنرا در مزارع خود آزمایش کنند.

با حضور کشاورزان و مهندسین در مزرعه آقای قربان فرهاد نژاد که با خانواده خود مشغول وجین بود

، درباره مصرف کود در هنگام  وجین سوال شد .

ایشان در مزرعهء 2/1 هکتاری خود  فقط از پتاس استفاده نمود و دلیل خود را همانند دیگر کشاورزان آوردن کود ها از مزارع بالا می داند مهندس سلیمانی ایشان را به ضرورت استفاده از مقداری کود های تریپل( فسفره)

ترغیب نمودند. 28 روز از نشائ ایشان گذشته است و از طرف مهندس سلیمانی پیشنهاد شد که در زمان تنبلی(

40-45 روز بعد از نشا ) 25 تا 30 کیلو از اوره استفاده نماید.بویژه در جاهایی از مزرعه که رشد خوبی ندارد همچنین سعی شود از 50 کیلو پتاس در زمان آبستنی ( محلی : جفت پر jeftepar  ) یا وجین دوم مصرف نماید

اگر از کود های سرک استفاده ننماییم موجبات پنجه زنی غیر مفید را در برنج مهیا می کنیم که این به نفع ما نیست . پس بهتر است برای ارقام محلی 35 – 30  روز پس از نشا ( بهترین حالت  25 - 20 روز) از اوره و

پتاس استفاده نماییم. در ارقام اصلاح شده مانند ندا ، فجر ، خزر و... می توانیم به فواصل 20 روز دوبار سرک بدهیم. یکبار 20 و بار دیگر 40 روز پس از نشا.

مهندس سلیمانی به همراه کشاورزان در سر مزرعه ء نورمحمد کریم تبار حاضر شده و با بازدید از مزرعه ایشان که رقم خزر می باشد ،و بررسی چند برگ ، ایشان را از کمبود روی و پتاس و ریز مغذی ها آگاه نموده و از ایشان خواست دسته های نشا ی باقیمانده در زمین خود را که برای واکاری ( نگه داشت نشا هاوجایگزینی نشاها در قسمتهایی از مزرعه که به هر دلیل خالی از نشا هستند ) حفظ نموده بود از زمین خارج نماید. با توجه به پایان فصل نشا کاری و افزایش ارتفاع برنج و گذشتن از زمان واکاری . باقی ماندن  دسته های نشا در زمین تنها مانند محلی برای تجمع آفات و بیماریها عمل می کند که باید از زمین خارج شود.

با حضور در کنار زمین آقای پورتقی که از رشد  کم نشا ها  سوال کرد. آقای سلیمانی از ایشان  خواست که    در زمین راه برود. با قدم گذاشتن در زمین از اطراف جا پا ها حبابهایی بیرون زد که نشان از داشتن گاز در زمین بود که اصطلاحا می گویند زمین پخ دارد( pekh)

در این زمین که در طرح استفاده از سولفات روی نیز وجود دارد و به طریقهء مکانیزه نشا شده است ، پیشنهاد شدکه بطور متناوب کم آب شود تا از میزان گازهای مضره کاسته شود.

کشاورزان و کارشناسان  با حضور در کنار زمین آقای علیرضا باباجانی در باره  وضعیت زمین و نحوه مصرف کود  سوال کردند.در مزرعه 4/0 هکتاری خود،  ایشان از 50 کیلو پتاس و 100 کیلو اوره استفاده نمود که با توجه به مشکلات آبشویی اوره ، پیشنهاد شد که از مقدار اوره در کود پایه کاسته و در هنگام سرک  به همراه مواد دیگر من جمله روی استفاده نماید. . عباسعلی حسن نتاج کشاورز دیگر روستای عزیزک بود که با توجه به کلاس پارسال ، از پتاس در زمین خود در زمان پایه و سرک استفاده نمود که بسیار از وضعیت مزرعهء خود راضی بود.

کلاس با غروب آفتاب و در ساعت 20:30 به پایان رسید.

تهیه و تنظیم : کارشناسان ناظر برنج شهرستان بابلسر- روستای عزیزک

انتشار همزمان در پایگاه اینتر نتی برنج ایران:

www.berenge.com

نکات تغذیه ای در گوسفند

نکات تغذیه ای گوسفند

گوسفند از جمله نشخوارکنندگان مفیدی است که به جرات می توان گفت تمام قسمت های بدنش قابل استفاده است.این حیوان امروزه محصولات زیادی را تولید می کند ولی متاسفانه به تغذیه اش آن گونه که باید وشاید توجه نمی شود.گوسفند معده چهار قسمتی دارد واز این رو قادر است بی ارزش ترین مواد را نیز مورد استفاده قرار دهد وبه محصولاتی همچون شیر وگوشت وپشم و... تبدیل کند.کافی است گوسفند را به حال خود در بیابانی بدون هیچ گونه علوفه رها کنید.خواهید دید که این حیوان مواد خوراکی مورد نیازش را از بیابانی تنک وبی علوفه به دست خواهد آورد.ولی آنچه امروزه در ایران دیده می شود آن است که به تغذیه این دام مفید توجه نمی شود.به دلیل این که گوسفند نشخوارکننده ای بومی است وصنعتی نشده است بیشتر سیستم گوسفند داری سنتی در ایران رایج است وگوسفند را بیشتر باید در روستاها دید.در روستاها هم که هیچ توجهی به تغذیه این دام نمی شود.نه تنها تغذیه که حتی به جایگاه این حیوان هم توجه نمی شود.شما کافی است سری به آغل نگهداری این حیوان بزنید.هوا در آغل چنان کم وتهویه کم وخفه است که به حق نفس کشیدن مشکل است وبه محض این که از آغل بیرون می آئید اختلاف هوا را حس می کنید.حال شما چگونه انتظار دارید که این حیوان در این فضای بدون تهویه وخفه بتواند تولید خوبی داشته باشد؟پس موضوع ومشکل صنعت گوسفند داری در ایران تنها تغذیه نیست.تغذیه وسیستم نگهداری گوسفند در ایران هیچ فرقی با ۲۰۰ یا ۳۰۰ سال پیش نکرده است.در مورد تغذیه چیزی به اسم کنسانتره یا استفاده نمی شود یا این که به مقدار خیلی کم.درصورتی که گوسفند نیز همچون گاو شیری که بسیار به آن اهمیت می دهیم یک نشخوارکننده است ونیاز به کنسانتره دارد.میش تازه زائی که ما به تغذیه آن توجه زیادی نمی کنیم نیاز شدیدی به کنسانتره دارد.گوسفند در اوج شیردهی خود نیاز به کنسانتره دارد واین در حالی است که نمی تواند به آن اندازه علوفه خشبی بخورد که نیازهایش برطرف شود.دراین صورت سیستم بدنی حیوان چاره ای ندارد جز این که بافت بدنی را آب کند وبسوزاند ودر این صورت است که میش شیرده لاغر می شود.اگر کنسانتره به موقع داده شود هیچ کجا این مشکل ایجاد نمی آید.پس به تغذیه این دام مفید توجه بیشتری معطوف دارید.درقسمت های آینده مطالب تخصصی تر مربوط به تغذیه گوسفند را برایتان بیان خواهیم کرد.