مدرسه در مزرعه روستای عزیزک جلسه هفتم

بسمه تعالی

 برنامه ترویجی مدرسه در مزرعه((ffs روستای عزیزک

مربوط به پروژه مدیریت جامع آب و خاک البرز

                                      جلسه هفتم            8/3/1387

جلسه هفتم مدرسه در مزرعه روستای عزیزک با حضور  مهندس سلیمانی ،مهندس طبری و کارشناسان ناظر برنج

روستای عزیزک در مزرعه آقای قدیر سید حسین پور که با مشکل کرم برگخوار مواجه بود آغاز گردید . ایشان از

تعدد برگخوارها در مزرعه خود و آلودگی  بوته ها و از تصمیم خود در سمپاشی مزرعه صحبت کرد. مهندس طبری با اظهار به اینکه در  15 روز بعد از نشا ، برنج ایشان نیاز به سمپاشی نخواهد داشت . با توجه به ابری بودن هوا ، و اوج فعالیت برگخوار ها بهتر است کشاورز در زمین اقدام به از بین بردن بوته های الوده یا پنجه های آلوده به کرم کند. اصولا توصیه به سمپاشی علیه برگخوار برنج در خرداد ماه انجام نمی گیرد. کما اینکه آستانه ء اقتصادی خسارت برگخوار هنوز مشخص نشده است.

کرم برگخوار به آفتاب حساس است و با تابش آفتاب و گرمی هوا به طرف پایین گیاه حرکت کرده واز فعالیت خسارت زای ان کاسته شده و از بین میرود.

توضیح درباره کرم سبز برگخوار:

پروانه های ماده دارای رنگ روشن بوده و لکه های تیره رنگی در ابتدا ، وسط و انتهای بال جلویی آن وجود دارد لاروها دارای رنگ سبز علفی بوده ، شفیره ها سبز رنگ و به تدریج به رنگ قهوه ای در می آیند. این آفت

زمستان را به صورت شفیره در غلاف ، بقایای گیاهی و یا  روی خاک می گذرانند تخمها در اواخر اردیبهشت ماه در مدت 5 تا 6 روز تفریخ می شوند و با تا زدن رگبرگ اصلی ، رگبر گی که پهنک آن خورده شده است ، محفظه ای ایجاد می کند و در آنجا تبدیل به شفیره می شوند . لاروها در ساعات خنک روز و یا در هنگام شب از برگ ها تغذیه می کند به طوری که تمام پارانشیم برگ را خورده  و تنها یک رگبرگ باقی می گذارند. دوره شفیرگی در اردیبهشت ماه 4 تا 6 روز است .

معمولا کشاورزان برای مبارزه از سم کارباریل با فرمولاسیون 85%WP به میزان 2 تا 3کیلوگم د ر هکتار

                       استفاده می کنند. ( در برخی از شرایط با دز های 1 در هزار بخوبی کنترل می شوند)

      و نیز میتوان از سمپاش های 20 لیتری استفاده نمود که با فشار شدید آب موجب پارگی پوست برگخوار( که بسیار نازک و ظریف است)حتی در سنین بالا میشود. و جمعیت آن را کنترل می کند .

آقای مصطفی شیخ تبار کشاورزی است که در زمین شالیزاری خود مشکل عدم پنجه دهی مطلوب شالی را داشت و حتی ذکر می کند که نشا های زمین خود را ازخزانه اش که در زمینهای مرغوب ترگرفته است برای نشا به این زمین می آورد.

ایشان از پتاس و روی و حتی کود های ریز مغذی ( کود های مخصوص محلول پاشی روی ساقه و برگ  برنج که علاوه بر پتاس ، فسفر و اوره  دارای عناصر کم مصرف و ضروری  برنج می باشند مانند : آهن ، روی ، منگنز،

مولیبدن ، منیزیم و...) استفاده نمی کنند. البته برای  این زمین آزمون خاک نیز انجام نشده است.

توصیه به مصرف کود های فسفر و پتاس و روی  شده است زیرا یکی از دلایل مهم عدم پنجه زنی برنج نبودن این عناصر به میزان لازم در کنار عناصر ضروری دیگر است.

با نگاهی به مزرعه ء ایشان و مشاهده برگهای پایین که برنگ قهوه ای و در بعضی از بوته ها برنگ زرد دیده می شوند کاملا کمبود پتاس مشهود است.

با توضیح آقای مهندس سلیمانی بر ضرورت استفاده از پتاسیم در خاکهای زراعی ، آقای شیخ تبار مجاب به اسبفاده از این کود ها در برنامه تغذیه ای مزرعه خود شد.

کلرور پتاسیم کودی سریع الاثر است که بویژه در زمان سرک و همراه با  اوره نتایج مطلوبی بجای می گذارد.

 اما بهتر است که در زمینهایی که با مشکلات شوری آب و خاک مواجه اند از سولفات پتاسیم استفاده شود.

مناسب ترین زمان مصرف پتاسیم برای حداکثر جذب آن در سه مرحله

1 – زمان نشا کاری

2 – حد اکثر پنجه زنی

3-  زمان تشکیل خوشه در غلاف ( در این زمان نیز می توان از کود های میکرو یا ریز مغذی استفاده نمود )

با حضور در کنار زمین آقای سید رسول سید حسین پور و سید جلال میرسلیمانی نسبت به ضرورت استفاده از کود های گوگرد و سولفات روی توضیحاتی ارایه گردید.

مزرعه آقای سید رسول سید حسین پور نیز با مشکل تغذیه  ای مواجه بود و نیز بیماری جیبرلا .

بیماری جیبرلا نوعی بیماری قلرچی است که بافت داخلی ساقه برنج را مسدود می کند و مواد غدایی نمی تواند از راه ساقه به برگ و اندامهای گیاه برسد. و ساقه مجبور است از محل میانگره ای که مسدود است ریشکهایی زده

تا بتواند مواد غذایی را جذب نماید.

از علایم مشخصهء این بیماری در مزرعه ارتفاع بعضی از پنجه ها و وجود ریشه های نابجا در مین گرهء بالای ریشه اصلی است.

بهترین و آسان ترین راه پیشگیری از این بیماری قارچی ، ضدعفونی بذور برنج قبل از کاشت در خزانه اصلی با سموم قارچکش مانند : تیرام ، بنومیل و...

آقای ید ا.. یحیی نژاد کشاورز دیگر روستای عزیزک که در زمین خود از پتاس استفاده نمی کند.

دلیل ایشان اینست که در مزرعه ایشان از اردک استفاده می کند و کود ناشی از فضولات ای پرنده کفایت  می کند.

آقای مهندس سلیمانی با تمجید ایشان توصیه کردند که در زمین هایی که از اردک هم برای مبارزه با علفهای هرز و هم بعنوان کود مرغی استفاده می کنند ، اجبارا از پتاس استفاده نمایند . زیرا کود پرندگان دارای مقادیر پایین کود پتاسه است.

در بازدید از مزرعه آقای عباس سید حسین پور و نمونه برداری از سطح مزرعه توسط مهندس طبری لاروهای

پروانه تک نقطه ای برنج مشاهده شد .

مهندس طبری در رابطه با این آفت برگخوار که تفاوتهایی با کرم سبز برگخوار( نارنگا)  دارد، توضیحاتی به کشاورزان دادند.

علایم خسارت کرم سبز برگخوار برنج ( diffusa naranga) لارو تک نقطه ای برنج شبیه است اما از نظر رفتار ء تغذیه ای با هم تفاوت دارند. کرم سبز برگخوار فقط از پارانشیم برگ تغذیه می کند ولی تک نقطه ای از کل بوته برنج تغذیه می کند اعم از برگ و ساقه و حتی در زمان خوشه ، از خوشه و دانه.

رنگ بدن این پروانه قهوه ای خاکستری یا زرد خاکستری، بالهای رویی به رنگ خاکستری مایل به زرد تا قهوه ای روشن بوده و یک لکه کوچک سفید رنگ در روی آن کاملا مشخص است پروانه ها شب پرواز می باشد و تخم ها را به صورت دستجات 20  تا 80 عددی در محل چسبیدن برگ به  ساقه می گذارد .

لارو این آفت در روی ساقه های برنج قابل مشاهده هست و حتی تا پایان مرحله خوشه دهی نیز به فعالیت خود ادامه می دهد  بطوریکه از برگ و اندام های هوایی بوته برنج خصوصاً جوانه مرکزی تغذیه می کند و آنرا کاملاً از بین می برد. لاروهای کامل به رنگ سبز با نوار طولی در طرفین و یک نوار پشتی در وسط دیده می شود.

دوره نشو و نمای لارو به طور متوسط 30 تا 32 روز است این آفت از شاخ و برگ برنج تغذیه می نماید

و براثرتغذیه از حتی خود دانه موجب ریزش دانه می شود.

در مزرعه آقای سید حسین پور آقای مهندس طبری استفاده از سموم  بعلت  دلایل زیر توصیه نشد.

1-    تراکم در واحد سطح پایین بود

2-    لاروها سنین بالا هستند ( سن آخر)

3-    تغذیه را انجام دادند.( خسارت را زده اند.)

اگر جمعیت بالا و سن لارو پایین بود میتوانیم مبارزه شیمیایی انجام دهیم.

  مبارزه: چون شب پرواز است و نسبت به نور گرایش داردمی توان با استفاده از تله های نوری آنها را شکار

نمود . همچنین   پخش طعمه مسموم و یا گرد پاشی سوزانیـــدن و ازبین بردن علفهای هرزاطراف مزرعه در خرداد ماه و استفاده از سموم فسفره .

در ادامه با موافقت آقای سید حسین پور قرار شد در نیمی از زمین 1 هکتاری خود که بصورت ماشینی نشا شده است از کود های بیولوژیک نیتروکسین و بارور -2 استفاده نماید. که این مواد به میزان کافی در اختیار این کشاورز قرار داده شد. نیم دیگر بعنوان شاهد در کنار این زمین قرار دارد.

میزان سرک آن 50 گرم بارور – 2  و 2 لیتر نیتروکسین را در ظرفی ( ترجیحا 20 لیتری) مخلوط نموده و در مسیر آب ورودی به مزرعه مورد نظر قرار می دهند تا در سطح مزرعه پخش گردد.

هدف از این کار بررسی اثرات مصرف مواد بیولوژیک در مقابله با آفات و بیماری ها ست.

همچنین در مزرعه دیگری استفاده از  کود های بیولوژیک تریکو درمین و سوبتیلین نیز آزمایش خواهد شد.

کلاس ترویجی با غروب آفتاب و در ساعت  8:20 به اتمام رسید.

تهیه و تنظیم : مهندس محمد هادی قدمی

انتشار همزمان در سایت برنج ایران به نشانی:

www.berenge.com/Articles/ShowArticle.aspx?ArticleID=957